Geheimhoudingsplicht van de notaris
Grou - 14-07-2021
Column door:
Notariskantoor Mirjam Bos
Net als artsen en advocaten hebben notarissen een beroepsgeheim. De Wet op het Notarisambt vermeldt dat notarissen en hun medewerkers een geheimhoudingsplicht hebben “ten aanzien van al hetgeen waarvan zij uit hoofde van hun werkzaamheden als zodanig kennisnemen”. Met andere woorden, wat iemand vertelt aan een notaris in zijn functie als notaris blijft geheim. Als iemand vragen heeft over dat gesprek mag de notaris daar geen antwoord op geven. Een notaris geeft geen informatie over de gemaakte keuzes in een testament of de reden van een onterving.
Daarentegen heeft een notaris wel een “Belehrungspflicht”. Dit is de plicht om cliënten de inhoud van de akte uit te leggen en te wijzen op de gevolgen daarvan. Verder moet eenieder die een akte tekent wilsbekwaam zijn. De notaris beoordeelt of dat zo is. Als dat aangevochten wordt, moet de notaris kunnen aantonen, bijvoorbeeld door middel van aantekeningen, waarom de conclusie getrokken is dat de cliënt wilsbekwaam was. Kortom, de uitleg over de inhoud en de gevolgen van de akte én de reden waarom de conclusie getrokken is dat iemand een akte kan tekenen vallen niet onder de geheimhoudingsplicht.
De geheimhoudingsplicht stelt een notaris en een cliënt in staat om een vertrouwensrelatie op te bouwen. Iedereen die een notaris inschakelt kan er zeker van zijn dat hetgeen aan de notaris is toevertrouwd geheim blijft. De notaris is verplicht aantekeningen te maken van alles wat hij te horen krijgt en die vast te leggen in een dossier. Het dossier blijft geheim. Aan de hand van de wensen van de cliënt stelt de notaris een akte op. De originele akte die ondertekend is door de cliënt en de notaris, ook wel minuutakte genoemd, blijft in de kluis van de notaris. Van deze minuutakte maakt de notaris een zogeheten afschrift op vignetpapier, die uitsluitend door de notaris wordt ondertekend en een ambtsstempel krijgt. Van een akte mogen op grond van de wet afschriften of uittreksels worden afgegeven aan degenen die de akte hebben ondertekend, aan degenen die een recht ontlenen aan de akte of een deel daarvan en erfgenamen van de ondertekenaars of belanghebbenden. Een koper van een huis heeft bijvoorbeeld recht op een afschrift van de koopakte, een erfgenaam op een afschrift van het hele testament, terwijl iemand die uitsluitend een geldbedrag of een schilderij erft, recht heeft op een uittreksel van de akte.
Iemand die in een testament onterfd is, wordt gezien als iemand die een recht ontleent aan een deel van de akte en daarom recht heeft op dat gedeelte van het testament waaruit de onterving blijkt. Onlangs was bij de Rechtbank Zeeland-West-Brabant de vraag aan de orde of erfgenamen recht hebben op inzage in een herroepen testament. Deze erfgenamen dachten dat zij in het nieuwe testament minder erfden dan in het voorgaande testament. Zij vroegen de notaris om een afschrift van het herroepen testament. De erfgenamen vonden dat zij recht hadden op dat afschrift omdat zij daarin genoemd waren. De notaris weigerde een afschrift van het herroepen testament af te geven op grond van zijn geheimhoudingsplicht en kreeg daarin van de rechter gelijk.
Wilt u meer informatie over dit onderwerp, dan bent u van harte welkom op mijn kantoor. Een afspraak bij u thuis of een digitale bespreking kan natuurlijk ook. Heeft u een onderwerp dat u graag in een volgend nummer van Middelpunt behandeld wilt hebben, stuur dan een mail naar info@notarismirjam.nl.
Stationsweg 1 Grou
(0566) 60 14 04
Op de foto: Notaris Mr Mirjam Bos, gespecialiseerd in scheidingsbemiddeling, erfrecht en estate planning.
Columns Notariskantoor Mirjam Bos