Friesland - 20-07-2022

 

(Grutte Nachtpit, Oenothera glazioviana)

Column

Sake P. Roodbergen

 

In de avond vóór de langste dag van het jaar, van 20 op 21 juni, verschijnt de eerste grote gele bloem. Zomaar, ploep, daar is ie! Een waar wonder van de natuur. Gewoon in de tuin, als de zomeravond valt.

 

Wat Teunis met deze plant te maken heeft is mij niet duidelijk, of het moet een verbasterde heilige Antonius zijn. De Friese naam laat aan duidelijkheid niets te wensen over: Grutte Nachtpit, hetgeen betekent ‘grote nachtlamp’, wat verwant is aan de Duitse benaming Nachtkerze (nachtkaars).

 

Deze algemene plant van de schemering is eigenlijk een Amerikaanse exoot, in de 18e eeuw ingevoerd als sierplant. Hij vertoont zich in ons land nu ook als een wilde plant, maar blijft door zijn opvallende, grote gele bloemen ook in de tuin een lust voor het oog. En bovendien: je hoeft er vrijwel niets aan te doen. Hoewel het eigenlijk een tweejarige plant is, ligt er blijkbaar zoveel zaad in de bodem opgeslagen dat er elk jaar wel planten ontkiemen en opschieten, tot een hoogte van anderhalve meter.

 

Qua erfelijkheid is het met deze Teunisbloemen een rommeltje. Door kruising en mutatie zijn er verscheidene vormen ontstaan. Zij verschillen van elkaar door de roodkleuring, kleine of grote bloemen en de hoogte. Een ervan, een vrij kleine plant met veel kleinere bloemen dan de Grote komt vooral op onze Waddeneilander duinen voor. Deze zogenoemde Zandteunisbloem (Sânnachtpit, Oenothera deflexa) werd bijna honderd jaar geleden, in 1924, aan de binnenrand van de buitenste zeeduinen aan de westkant van Ameland ontdekt.

 

Bestuivers van de Teunisbloem zijn nachtvlinders, bijvoorbeeld het eenvoudig gekleurde Gamma-uiltje (Fries: Pistoaltsje, foto). Maar ook de bijzondere Avondrood, een niet zeldzame soort uit de prachtige groep van de grote Pijlstaart-vlinders. Vooral het Gamma-uiltje komt in onze tuin veelvuldig voor. Zij vliegt tegen de tijd dat de eerste bloemen openploepen, een proces dat niet veel langer dan één minuut duurt.

 

Bronnen:

Nederlandse Oecologische Flora; wilde planten en hun relaties 2 (Eddy Weeda e.a., IVN, VARA, VEWIN, 1987)

Natoergids Nachtflinters (Sake P. Roodbergen e.a., Uitgeverij Wijdemeer, 2016)


Tekst en foto: Sake P. Roodbergen

 

 

 

Columns Sake P. Roodbergen

 

 

 

Naar overzicht

Laatste nieuws

Meer Nieuws Archief Columns Recepten


LEES MEER akkrumnesbloeit-mp-92mm
13 mei 2025

Akkrum-Nes Bloeit - Bijna zover!

LEES MEER foto
13 mei 2025

Locatietheater – In de kerk uit de kast

LEES MEER foto-completesalon
13 mei 2025

Linda Look viert 25-jarig jubileum

LEES MEER beleefvoorpag
15 april 2025

BELEEF Midden-Friesland Zomer 2025

LEES MEER mp-202510-webpagina12
13 mei 2025

Te dwaan YN MIDDEN FRYSLÂN

LEES MEER drukwerkdeals-2024-01-16-a-en-
6 maart 2025

Drukwerkacties Inclusief GRATIS Advertentie en/of Verspreiding

Columns

Nieuws Archief Columns Recepten


LEES MEER simon-woonkajuit
13 mei 2025

Eén jaar de Woonkajuit: passie, vakmanschap en een warm welkom

LEES MEER voorlopen
29 april 2025

Voorop lopen

LEES MEER foto-april-2025
29 april 2025

Geboorteperikelen

LEES MEER sakeakkrumbefrijingjaneijzenga
29 april 2025

Akkrum: tachtich jier frijheid

LEES MEER photo-anya-petra-eijer-06752-2
15 april 2025

Nooit uitgeleerd in het begeleiden

LEES MEER schermafbeelding-2025-04-29-om
15 april 2025

Wie niet kiest, wordt gekozen

LEES MEER dsc8187bvanoyenlr
15 april 2025

Tzum-Laakwerd-Tritzum (11 km)

LEES MEER schermafbeelding-2025-04-29-om
15 april 2025

40-jarig Jubileum Sporthal Akkrum - De Opening

LEES MEER mirjam-bos
15 april 2025

Ongelijke financiële bijdragen van partners

Over ons

Drukwerk en een website zijn het visitekaartje van uw onderneming. Of het nu gaat om kranten, folders, brieven, huisstijl of direct marketing. Als Media bedrijf weten wij dat en kunnen wij dit voor u verzorgen. Van opmaak, vormgeving, drukken tot en met distributie. Desgewenst kunt u de volledige verzorging van uw flyers of geadresseerd drukwerk aan ons uitbesteden.

Vragen?

Bel ons, stuur een e-mail of laat u terugbellen:

MiddelPunt Media

  • Vormgeving
  • Bestickering
  • Webdesign
  • Drukwerk
  • Verspreiding

 

Offerte aanvragen