Scholekster (Strânljip), vogel van het jaar 2023

Friesland - 11-01-2023

Column

Sake P. Roodbergen

Als een vogel tot ‘vogel van het jaar’ wordt gekozen, betekent dat meestal niet veel goeds. Dat is bij de Strânljip ook duidelijk het geval. Deze vogel hoort qua talrijkheid vanouds bij de top vier van de Friese weidevogels. Naast de Kievit (Ljip) als meest talrijke, de Grutto (Skries) als goede tweede en de Tureluur (Tsjirk), de bescheiden derde, volgde de Scholekster.

Maar ‘tiden hawwe tiden’, zegt de Fries, en dan bedoelt hij dat blijkbaar niets hetzelfde blijft. Dat is helaas nu ook duidelijk het geval met de Scholekster. Ooit als wadvogel begin twintigste eeuw begonnen aan een veroveringstocht naar de groene weiden, is het kennelijk nu zijn beurt om de gevolgen van de veranderingen in de agrarische wereld aan den lijve te ervaren. De prachtige -gratis en Hollandstalige - website Nature Today vertelde op 22 december: “Het gaat niet goed met de scholekster. Daarmee is deze soort hetzelfde lot beschoren als bijvoorbeeld de grutto en de kievit”.

Onheilspellende zinnen. Een Scholekster onder een BFVW-nestbeschermer van Sovon-medewerker Harvey van Diek verluchtigde het Nature Today-verhaaltje. Ook in 2008 was de Scholekster Vogel van het Jaar. En dat was ook niet uit luxe! Maar nu lijken de problemen nog vele malen groter. Onderzoek moet uitwijzen wat precies de oorzaak voor de neergang is.

Ik zie mijn eerste Scholeksters meestal op de Leppedyk tussen Grou en Akkrum, op het stukje waar het weggetje langs het PM-kanaal afbuigt naar het zuiden. Daar is elk jaar sprake van een zogenoemde Scholekster-soos (zie foto van 2019). Ze verblijven daar gemeenschappelijk een week of vier en daarna verspreiden ze zich. Kennelijk vindt daar ook de paarvorming plaats. Deze soos bestond eerder wel uit meer dan vijftig exemplaren. De laatste jaren beperkt het gezelschap zich tot een stuk of vijftien.

Tekst en foto: Sake P. Roodbergen, Akkrum

Columns Sake P. Roodbergen