De Linde (Linebeam, Tilia cordata)
Friesland - 25-12-2021
Column
Sake P. Roodbergen
Eén dag na haar achttiende verjaardag nam kroonprinses Amalia officieel zitting in de Raad van State. Na afloop plantte Amalia een boom in de tuin van het paleis aan de Haagse Kneuterdijk.
Het planten van een koninklijke Lindeboom is een eeuwenoude traditie in ons land. Eertijds een eenvoudige ode aan het Oranjehuis, maar in de tegenwoordige tijd krijgt het planten van onverschillig welke soort boom ook een andere lading. Nu kan zo’n handeling gezien worden als een actieve bijdrage aan de hedendaagse problematiek van CO2-uitstoot.
Een boom is een plant die aan het begin van voedselpiramides staat, een Producent. Fabrikant van suikers (glucose), de leven brengende basisstof die bij verbranding energie oplevert. Elke paardenbloem en elk eenvoudig mosje doet mee aan deze productie, waarbij de CO2 een grondstof is.
Bossen en eencellige zeewieren tezamen zijn de top-producenten. Alle dierlijke leven en de mens (Consumenten) gebruiken in principe de Producenten als voedsel. En - om de cirkel rond te maken - al dit leven wordt, als het sterft, weer afgebroken tot mineralen die weer door (de wortels van) Producenten worden opgenomen. Die afbraak gebeurt door de Reducenten, paddenstoelen en andere schimmels, en bacteriën en virussen.
De Linde is een boomsoort die in ons land van nature voorkomt. Hij kwam na de laatste IJstijd, zo’n 12.000 jaar geleden terug uit het ijsvrij gebleven zuiden, vanachter de Alpen en de Pyreneeën. Zijn gevleugelde zaden brachten de boom jaar op jaar hooguit twintig, dertig meter verder noordelijk. Dat duurde dus even.
Nu genieten we van de zoete zomergeur van de Lindebloesem. In de Lange Miente in Akkrum en langs de Stationsweg in Grou staan er aardig wat op een rij. Maar de geur ruiken we vaak niet: de boom wordt te vaak gekortwiekt waardoor de bloei weggesnoeid wordt. De Linde van Amalia blijft dat lot gewis bespaard.
Bron: Beammen, natoergids Uitgeverij Wijdemeer, Dokkum 2021
Tekst en foto: Sake P. Roodbergen